KIỂM TRA VỀ TRUYỆN
Câu 1 (Sách giáo khoa Ngữ văn 9 tập 2 – trang 155)
STT | Tác phẩm | Tác giả | Thể loại | Năm sáng tác |
1 | Làng | Kim Lân | Truyện ngắn | 1948 |
2 | Lặng lẽ Sa Pa | Nguyễn Thành Long | Truyện ngắn | 1970 |
3 | Chiếc lược ngà | Nguyễn Quang Sáng | Truyện ngắn | 1966 |
4 | Bến quê | Nguyễn Minh Châu | Truyện ngắn | 1980 |
6 | Những ngôi sao xa xôi | Lê Minh Khuê | Truyện ngắn | 1971 |
Câu 2 (Sách giáo khoa Ngữ văn 9 tập 2 – trang 155)
STT | Tác phẩm | Tóm tắt |
1 | Làng | Truyện kể về ông Hai – một người nông dân luôn tự hào, hãnh diện về ngôi làng chợ Dầu của mình. Ở nơi tản cư, ông vẫn luôn nhớ về ngôi làng, nhớ về anh em đồng chí với bao kỉ niệm đẹp. Sau khi từ phòng thông tin ra ngoài, ông nghe tin sét đánh ngang tai – làng chợ Dầu theo giặc. Ông bàng hoàng, sững sờ rồi tủi nhục, cúi gằm mặt xuống đi về nhà. Suốt mấy ngày liền, ông chẳng dám đi đâu, chỉ quanh quẩn ở nhà. Mụ chủ nhà biết tin, đánh tiếng đuổi ra đình ông đi, ông có ý nghĩ hay là quay về làng nhưng rồi ông lại gạt bỏ ngay vì về làng là bỏ kháng chiến, bỏ cụ Hồ. Ông đã xác định dứt khoát, làng thì yêu thật, nhưng làng đã theo Tây thì phải thù. Ông trò chuyện với cậu con trai như để giãi bày nỗi lòng, tự thanh minh cho chính mình. Thế rồi, ông chủ tịch xã lên báo tin làng chợ Dầu được cải chính. Ông rất vui mừng, ông mua quà, chia sẻ cho các con như chia sẻ niềm vui của mình. Ông múa tay lên mà khoe với mọi người, nhà bị Tây đốt, làng bị Tây đốt. |
2 | Lặng lẽ Sa Pa | Chiếc xe trở khách lên Lai Châu. Bác lái xe, ông họa sĩ, cô kĩ sư trò truyện với nhau về Sa Pa, hội họa, hạnh phúc, tình yêu. Chiếc xe dừng lại để lấy nước cho hành khách nghỉ ngơi, bác lái xe giới thiệu với ông họa sĩ và cô gái về một người cô độc nhất thế gian. Đó là anh thanh niên 27 tuổi làm công tác vật lý địa cầu trên đỉnh Yên Sơn cao 2600 m. Anh mời 2 người lên nhà chơi, sau đó nói chuyện khoảng 30 phút. Anh kể chuyện mình sống và làm việc tại đây. Trong câu chuyện, anh thể hiện rất yêu quý và gắn bó với công việc của mình. Anh còn thích đọc sách, nuôi gà, trồng hoa… Nơi anh ở ngăn nắp gọn gàng. Nói chuyện với anh, ông họa sĩ muốn vẽ tranh về anh nhưng anh đã giới thiệu với ông về ông kĩ sư dưới vườn rau Sa Pa, anh cán bộ nghiên cứu bản đồ sét - những người cũng giống như anh, say mê làm việc, cống hiến tuổi trẻ, trí tuệ, hạnh phúc cá nhân cho đất nước. Cô kĩ sư sau khi nói chuyện với anh đã nhận thấy mối tình đầu nhạt nhẽo mà mình từ bỏ là đúng đắn và yên tâm với quyết định nhận công tác miền núi. Sau 30 phút nói chuyện, anh thanh niên đến giờ ốp và phải chia tay với mọi người trong bịn rịn và lưu luyến. Anh không quên tặng hai người 1 làn trứng, tặng cô gái một bó hoa đẹp. |
3 | Chiếc lược ngà | Vì chiến tranh, ông Sáu phải xa gia đình suốt 8 năm. Đến ngày hòa bình vừa lập lại, ông mới được thăm nhà, thăm con. Trớ trêu thay, chỉ vì một vết thẹo trên mặt mà bé Thu không nhận cha. Em đối xử với ông Sáu như người xa lạ. Đến lúc em nhận ra cũng là lúc ông Sáu phải lên đường. Ở chiến khu, ông Sáu vẫn luôn nhớ về con, ông dồn hết tình cảm của mình vào làm cây lược ngà tặng con. Nhưng ông đã hi sinh trong một trận càn quét của quân thù. Trước khi nhắm mắt, ông nhờ bác Ba – người đồng đội thân thiết trao lại cây lược ngà cho bé Thu. |
4 | Bến quê | Truyện ngắn kể về Nhĩ – một người đã từng đi khắp nơi, không sót một xó xỉnh nào trên trái đất nhưng cuối đời, vì căn bệnh quái ác lại chỉ có thể nằm trên giường bệnh. Lúc này, Nhĩ mới nhận ra vẻ đẹp của Liên – người vợ tảo tần, giàu đức hi sinh và một cảnh đẹp ngay trước nhà mình nhưng chưa bao giờ đặt chân đến – bãi bồi bên kia sông. Anh khao khát được một lần đặt chân lên bãi bồi nhưng không thể. Anh gửi gắm ước muốn của mình bằng việc nhờ cậu con trai nhưng cậu ta không hiểu ý bố, sa vào đám cờ thế bên đường mà có thể lỡ mất chuyến đò duy nhất trong ngày. Khi con đò sắp cập bến, Nhĩ thu nhặt hết mọi chút sức lực cuối cùng còn sót lại để đu mình ra ngoài cửa sổ khoát khoát như đang khẩn thiết ra hiệu cho một người nào đó. |
5 | Những ngôi sao xa xôi | Truyện kể về ba cô gái thanh niên xung phong trong tổ trinh sát mặt đường trên tuyến đường Trường Sơn: Nho, Thao, Phương Định. Họ sống trong hang dưới chân cao điểm. Công việc của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom. Công việc vô cùng nguy hiểm, luôn cận kề với cái chết. Song, ở họ vẫn toát lên những vẻ đẹp của người chiến sĩ trẻ: dũng cảm, lạc quan, hồn nhiên, trong sáng, thích làm đẹp và yêu thương gắn bó với nhau. Trong một lần phá bom, Nho bị thương, hai người đồng đội hết lòng chăm sóc. Truyện két thúc khi một cơn mưa đá ập đến, ba cô gái vô cùng thích thú, bao kỉ niệm ùa về trong lòng Phương Định. |
Câu 3 (Sách giáo khoa Ngữ văn 9 tập 2 – trang 155)
* Hình ảnh thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ qua các nhân vật nữ thanh niên xung phong trong truyện “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê:
- Có tinh thần trách nhiệm cao với nhiệm vụ:
+ Ở đây đầy bom Mỹ, cái chết có thể đến bất cứ lúc nào nhưng để cho mạch giao thông được thông suốt, có lệnh là các cô lên đường luôn, không chần chừ do dự.
+ Cũng có lúc, họ nghĩ đến cái chết, nhưng ý nghĩ đó chỉ thoáng qua rất mờ nhạt, tất cả nhường chỗ cho ý nghĩ làm thế nào phá được quả bom kia.
=>Họ luôn đặt nhiệm vụ lên trên tính mạng của mình.
- Lòng dũng cảm không sợ hi sinh:
+ Nhận nhiệm vụ phá bom mà không cần trợ giúp của đơn vị.
+ Đối mặt với thần chết mà không run sợ.
- Tình đồng đội yêu thương, gắn bó:
+ Họ hiểu tính tình nhau, sở thích của nhau.
+ Quan tâm và chăm sóc nhau rất chu đáo.
- Tâm hồn:
+ Họ có tâm hồn trong sáng, mơ mộng: dễ vui, dễ trầm tư, hồn nhiên yêu đời.
+ Họ rất nữ tính, thích làm đẹp dù là nơi chiến trường khói lửa.
=> Họ là những cô gái rất giản dị, hồn nhiên yêu đời, có tâm hồn trong sáng và là những anh hùng phá bom trên tuyến đường Trường Sơn.
* Cảnh ngộ và tâm trạng của nhân vật Nhĩ trong truyện “Bến quê”:
- Cảnh ngộ:
+ Suốt đời Nhĩ đã từng đi tới không sót một xó xỉnh nào trên trái đất, vậy mà cuối đời vì căn bệnh hiểm nghèo, cuộc sống của anh thu hẹp lại trên chiếc giường và khung cửa sổ.
+ Phát hiện ra vẻ đẹp của bãi bồi bên kia sông nhưng không thể đặt chân lên đó, Nhĩ muốn nhờ cậu con trai thay mình thực hiện khao khát ấy. Nhưng rồi vì một ván cờ bên hè phố, cậu con trai có thể để lỡ chuyến đò ngang duy nhất trong ngày.
- Tâm trạng của nhân vật Nhĩ:
+ Ân hận, xót xa vì tuy đã từng đi không sót một xó xỉnh nào trên trái đất nhưng chưa bao giờ đặt chân lên bãi bồi bên kia sông ngay trước cửa nhà mình.
+ Thấu hiểu, biết ơn sâu sắc Liên – người vợ tảo tần của mình.
+ Khao khát đặt chân lên bãi bồi bên kia sông.
+ Chiêm nghiệm, suy ngẫm về con người, cuộc đời.
- Suy ngẫm về con người, cuộc đời của tác giả:
+ Cuộc sống và số phận chứa đầy những điều bất thường, nằm ngoài dự định và ước muốn của con người.
+ Gửi gắm chiêm nghiệm, triết lí sâu xa ở đời: “Con người ta trên đường đời thật khó tránh được những cái điều vòng vèo hoặc chùng chình”.
Câu 4 (Sách giáo khoa Ngữ văn 9 tập 2 – trang 155)
* Phân tích bức tranh thiên nhiên trong đoạn đầu truyện ngắn “Bến quê”:
- Nghệ thuật miêu tả thiên nhiên trong đoạn đầu của truyện:
+ Miêu tả từ gần đến xa, từ mặt sông đến bầu trời: “những bông hoa bằng lăng đã thưa thớt … mấy bông hoa cuối cùng còn sót lại trở nên đậm sắc hơn”, “con sông Hồng một màu đỏ nhạt, mặt sông như rộng thêm ra”.
+ Hình ảnh thiên nhiên mang tính biểu tượng:
- Hình ảnh bãi bồi, bến sông biểu tượng cho những vẻ đẹp bình dị, gần gũi, thân thuộc trong đời sống.
- Hình ảnh những bông hoa bằng lăng cuối mùa như đậm sắc hơn gợi về sự sống của Nhĩ trong những ngày tháng cuối cùng.
=> Hình ảnh gần gũi, bình dị.
=> Thức tỉnh nhân vật về những giá trị bền vững, bình dị ngay trong cuộc đời.
Gợi ý Văn 9 Soạn bài Kiểm tra về truyện do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ