GƯƠNG CẦU LỒI

BÀI 7. GƯƠNG CẦU LỒI

I. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM

1. Gương cầu lồi là gì

• Gương cầu lồi là một phần mặt cầu, phản xạ tốt ánh sáng, có mặt phản xạ nằm phía ngoài mặt cầu.
• Các tia sáng đến gương cầu lồi phản xạ theo định luật phản xạ ánh sáng.

2. Đặc điểm ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi

Ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi có đặc điểm:

• Là ảnh ảo (không hứng được trên màn chắn)
• Luôn nhỏ hơn vật.

3. Vùng nhìn thất của gương cầu lồi

• Khi đặt mắt trước một gương cầu lồi, mắt chỉ có thể nhìn thấy ảnh của những vật nằm trong một vùng nào đó trước gương. Vùng này được gọi là vùng nhìn thấy của gương cầu lồi.
• Vùng quan sát được trong gương cầu lồi rộng hay hẹp tùy thuộc vào kích thước của gương và vị trí đặt mắt trước gương.
• Với gương cầu lồi và gương phẳng cùng kích thước (cùng độ rộng) và cùng vị trí đặt mắt như nhau thì vùng quan sát được trong gương cầu lồi lớn hơn vùng quan sát được trong gương phẳng.

4. Ứng dụng

• Gương cầu lồi được dùng làm gương chiếu hậu của xe ô tô, xe máy.

• Gương đặt ở bên đường tại những nơi đường gấp khúc có vật cản che khuất tầm nhìn của lái xe.

II. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP

Dạng 1. Phân biệt gương cầu lồi và gương phẳng

Để phân biệt gương cầu lồi và gương phẳng ta có thể dựa vào hình dạng hoặc đặc điểm ảnh của vật qua gương.

Dạng 2. Vẽ ảnh của một điểm hoặc một vật qua gương cầu lồi

• Mỗi điểm trên gương cầu lồi được coi như một gương phẳng nhỏ do đó có thể áp dụng định luật phản xạ ánh sáng tại mỗi điểm trên gương cầu lồi để vẽ tia phản xạ tương ứng với mỗi tia tới.

III. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA

Câu C1 (trang 20 SGK Vật Lí 7):

Bố trí thí nghiệm như hình 7.1.

Hãy quan sát ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi và cho nhận xét ban đầu về các tính chất sau đây của ảnh:

1) Ảnh đó có phải là ảnh ảo không? Vì sao?

2. Nhìn thấy ảnh lớn hơn hay nhỏ hơn vật?

Trả lời:

1) Ảnh đó là ảnh ảo vì không hứng được trên màn chắn.

2) Nhìn thấy ảnh ảo nhỏ hơn vật

Kết luận: Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi có những tính chất sau đây:

• 1. Là ảnh ảo không hứng được trên màn chắn
• 2. Ảnh nhỏ hơn vật.

Câu C2 (trang 21 SGK Vật Lí 7):

Đặt một phương phẳng thẳng đứng trước mặt như hình 6.2. Hãy xác định bề rộng vùng nhìn thấy của gương phẳng. Sau đó thay dương phẳng bằng một gương cầu lồi có cùng kích thước và đặt đúng vị trí của gương phẳng (hình 7.3). Xác định bề rộng vùng nhìn thấy của gương cầu lồi.

So sánh bề rộng vùng nhìn thấy của hai gương.

Trả lời:

Vùng nhìn thấy của gương cầu lồi rộng hơn vùng nhìn thấy của gương phẳng.

Kết luận: Nhìn vào gương cầu lồi, ta quan sát được một vùng rộng hơn so với khi nhìn vào gương phẳng có cùng kích thước.

Câu C3 (trang 21 SGK Vật Lí 7):

Trên ô tô, xe máy người ta thường lắp một gương cầu lồi ở phía trước người lái xe để quan sát ở phía sau mà không lắp một gương phẳng. Làm như thế có lợi gì?

Trả lời:

Nên lắp gương cầu lồi vì gương cầu lồi có vùng nhìn thấy rộng hơn gương phẳng giúp tài xế quan sát vùng phía sau xe rộng hơn.

Câu C4 (trang 21 SGK Vật Lí 7):

Ở những chỗ đường gấp khúc có vật cản che khuất, người ta thường đặt một gương cầu lồi lớn (hình 7.4). Gương đó giúp ích gì cho người lái xe?

Trả lời:

Ở những chỗ đường gấp khúc có vật cản che khuất, người ta thường đặt một gương cầu lồi lớn, Gương đó giúp cho tài xế có thể quan sát thấy ảnh của vật khuất ở đoạn đường gấp khúc, để có thể lái xe vào đường gấp khúc được an toàn.

Trên đây là gợi ý giải bài tập Vật Lý 7 bài Gương cầu lồi do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ