PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍ
I. HƯỚNG DẪN SOẠN BÀI
A. Ngôn ngữ báo chí
- Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chí
- Bản tin: gồm thời gian, địa điểm, sự kiện chính xác nhằm cung cấp thông tin cho người đọc. Bản tin thường theo một khuôn mẫu là: nguồn tin - thời gia - địa điểm - sự kiện - diễn biến - kết quả.
- Phóng sự: cung cấp tin tức hưng mở rộng phần tường thuật chi tiết, mô phỏng bằng hình ảnh, giúp người đọc có cái nhìn đầy đủ, hấp dẫn sinh động hơn.
- Tiểu phẩm: giọng văn thân mật, dân dã, mỉa mai nhưng hàm chứa những kiến thức, những quan điểm, chính kiến về cuộc sống.
- Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngôn ngữ báo chí
Chức năng của ngôn ngữ báo chí: Tuy có nhiều thể loại và dạng như vậy nhưng ngôn ngữ báo chí có một chức năng chung là cung cấp tin tức thời sự, phản ánh dư luận và ý kiến của quần chúng. Đồng thời, nêu lên quan điểm, chính kiến của tờ báo nhằm thúc đẩy sự phát triển của xã hội.
Phạm vi của ngôn ngữ báo chí: Do phạm vi thông tin rộng rãi trên nhiều mặt của hoạt động xã hội. Ngôn ngữ báo chí vì thế không bị giới hạn ở một lĩnh vực nào cả. Có thể nói, nó bao gồm hầu hết các phạm vi sử dụng ngôn ngữ của xã hội.
Cách sử dụng ngôn ngữ báo chí:
+ ngữ âm - chữ viết: người nói phải phát âm rõ ràng, nói chuẩn, tôn trọng người nghe, người viết phải viết đúng quy cách
+ ngữ pháp: câu văn rõ ràng, chính xác, thường dùng một số khuôn mẫu ngữ pháp nhất định.
+ từ ngữ: dùng vốn từ toàn dân, ngôn ngữ đa dạng phù hợp với thể loại bài viết, có thể dùng ngôn ngữ chuyên nghành.
+ biện pháp tu từ: sử dụng phù hợp với từng thể loại
+ bố cục: trình bày rõ ràng, dễ tiếp thu.
II. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
Ngôn ngữ báo chí là ngôn ngữ dùng để thông báo tin tức thời sự trong nước và quốc tế, phản ánh chính kiến của tờ báo và dư luận quần chúng, nhằm thúc đẩy sự tiến bộ của xã hội. Ngôn ngữ báo chí được sử dụng ở những thể loại tiêu biểu là bản tin, phóng sự, tiểu phẩm,…
III. GỢI Ý LUYỆN TẬP
Bài 1: SGK – 131
Đọc báo Pháp luật.
Thứ nhất, xác định đây là báo điện tử pháp luật
Tại trang nhất của tờ báo là thể hiện bản tin. Đó là các tin tức mới nhất: thủ tướng chỉ thị một loạt nhiệm vụ cấp bách; bộ y tế Việt Nam phối hợp chặt chẽ để tháo gỡ vướng mắt trong khám chữa bệnh BHYT. Tiếp đến là phần thời sự bao gồm các bài viết cụ thể và có cập nhật thời gia đăng bài rõ ràng, như bài bộ trưởng bộ tài chính đón tiếp bộ trưởng bộ tài chính Hoa kỳ, được cập nhật lúc 14h 47 ngày 20/10/2017. Vào đọc các bài viết cụ thể có các phóng sự như bài vụ thanh tra giao thông nhận hối lộ: kiến nghị khởi tố người đưa hối lộ. Bài viết đã cung cấp đầy đủ thông tin và có cả hình ảnh để bài viết trở nên sinh động hơn. Các bài bình luận khác như thảm án kinh hoàng sau ngày mẹ nuôi ép làm nô lệ tình dục hay bài nỗi niềm của mẹ nam sinh viên sống buông thả và đi cướp giật.
Các bài viết được trình bày rõ ràng, câu văn chính xác, phần tiêu đề luôn được để cỡ chữ to. Luôn đưa vào bài một cách trực tiếp, sử dụng nhiều ngôn ngữ chuyên ngành pháp lý.
Bài 2: SGK – 131
Chúng ta cần hiểu được rằng:
Bản tin là đơn vị cơ sở của thông tin báo chí nhằm truyền đạt, phản ánh “về một sự kiện mới xảy ra được mọi người hoặc một số người quan tâm. Tin thường được thông báo nhanh và ngắn gọn trên báo chí, đặc biệt báo ngày, báo điện tử, đài phát thanh và truyền hình. Một bản tin cần có thời gian địa điểm, sự kiện chính xác nhằm cung cấp những tin tức mới cho người đọc. Hay nói cách khác bản tin chỉ đơn giản nói sự vật, sự kiện, nhân vật xảy ra ở đâu thời gian như thế nào mà thôi.
Trong khi đó, phóng sự cũng là một dạng của bản tin. Nhưng thuộc dạng bản tin mở rộng có tường thuật chi tiết sự kiện, có hình ảnh minh họa để cung cấp cho người đọc thông tin một cách đầy đủ, sinh động. Phóng sự được viết, được tường thuật bằng nhiều cách khác nhau sau khi đã được điều tra xác minh chi tiết, nguyên nhân quá trình hình thành sự kiện nhân vật một cách chính xác.
Bài 3: SGK – 131
+ Thư ngỏ
Các bạn lớp 11 Sử thân mến!
Để tăng cường tính đoàn kết của tất cả thành viên trong lớp, cũng như cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm học tập nâng cao hiệu quả việc học của chúng ta. Đưa tập thể 11Sử trở thành một tập thể xuất sắc. Ban chấp hành chi đoàn 11 Sử quyết định phát động một chương trình thi đua trong tháng mười này và đến hết năm học. Đó là chương trình Cùng tiến bộ với nội dung chương trình cụ thể như sau: Chúng ta cần thành lập một đội ngũ ban cán sự các bộ môn. Đó là những bạn học tốt về các môn học, các bạn này sẽ chịu trách nhiệm trong việc giải đáp những thắc mắc của các thành viên trong lớp, giúp đỡ những bạn học kém làm bài tập. Việc giải đáp thắc mắc sẽ được tiến hành đầu mỗi buổi học. Kết quả của chương trình này, sẽ được đánh gia thông qua kết quả học tập của mọi người ở cuối năm.
Mọi thắc mắc của mọi người xin gửi về mail lớp là: 11sulamson@gmail.com
Lời cảm ơn!
+ Tin tức
Vào lúc 8h, ngày 31/5/2014 tại trường THPT chuyên Lam Sơn tỉnh T.H lớp 11 sử đã tiến hành tổ chức lễ tổng kết năm học. Tai buổi lễ giáo viên chủ nhiệm đã công bố danh sách học sinh giỏi (8 học sinh),danh sách học sinh tiên tiến (24 học sinh) không có học sinh trung bình. Lớp được xếp hạng là lớp tiên tiến. Buổi lễ kết thúc vào lúc 11h 20 phút cùng ngày.
Gợi ý Văn 11 Soạn bài Phong cách ngôn ngữ báo chí do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc bác bạn học tập vui vẻ.